Cənubi Qafqazda daimi sabitlik necə əldə olunacaq?

Ukrayna problemi bitməmiş Rusiyanın ətrafında böhran mərkəzlərinin yaradılması ideyası Amerika mərkəzli Qərb ittifaqının qədim ideyasıdır.

Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh prosesinin həll olunmamış problemlərlə "bəzədilməsi" Rusiya ətrafında dairəvi modelin son məqsədə çata bilməməsi ilə bağlıdır.

Ermənistan administrasiyası hələ də çıxılmaz vəziyyətdədir və qəti siyasi yol müəyyən etməkdə çətinlik çəkir. Ancaq Paşinyan faktiki olaraq öz hərəkətləri ilə müstəqil yol arzuladığını göstərməyə çalışır. Ermənistan lideri daxili problemlər yaşayır və hələ də siyasi bərabərliklə bağlı boz yerləri bağlaya bilmir.

Digər tərəfdən, Gürcüstanda siyasi ab-hava ziqzaqdadır! Gürcüstan daxilində balansın Avropa tərəfindən pozulmaq təhlükəsi var. Rusiya bu vəziyyəti təkcə uzaqdan müşahidə etmir, prosesə şəxsən müdaxilə etmək üçün meydanda kozırlarını işə salır. Qərb siyasi institutlarının Gürcüstan vasitəsilə aktivləşdirilməsi təkcə Gürcüstan mərkəzli inkişaflar üçün deyil. Gürcüstan daxilində mobillik bütün Cənubi Qafqazda məna kəsb edir. Gürcüstan sözün əsl mənasında Avropa fondlarının siyasi planlaşdırma mərkəzidir.

Tbilisi Azərbaycanın daxilində asanlıqla hərəkət edə bilməyən institutlar üçün yeni ağırlıq mərkəzi kimi görünür.

Digər tərəfdən, anti-Rusiya alyans fantastikasına görə, Gürcüstan ABŞ mərkəzli Qərb alyansının hədəfindədir.

Təbii ki, Ukrayna ilə məşğul olan Rusiya formatı ABŞ üçün faydalı vəziyyətdir.

Bu vəziyyətdən istifadə etmək istəyi ilə ABŞ Ermənistan-Azərbaycan məsələsinə sülhməramlı kimi müdaxilə etmək üçün böyük səylər göstərir.

Azərbaycan Ermənistanın qeyri-sabit siyasi mövqeyinə qarşı İranla dəhliz yaratmaqla Qərb alyansının təcili addım atmasına səbəb oldu. Azərbaycan indi sakitləşib və zamanla yekun hədəfə çatmağı planlaşdırır. Görünür, bu hədəf masa üzərindəki prosesi düzgün dəyərləndirərək mümkün olanı əldə etməyin yollarına əl atıb.

Cənubi Qafqazda sabitliyin region ölkələri, xüsusilə Türkiyə və Rusiya üçün böyük mənası var.

Azərbaycan bu balansı saxlaya biləcək mühüm aktordur. Ən əsası isə sabitlik bərqərar etmək əzmində olan aktordur. Amma bu aktor həm də tarixi vəziyyəti fürsətə çevirmək üçün ağıllı hərəkət edir.

Rusiyanın yeni əsrdə paradiqma dəyişikliyindən keçməsi və təftiş yolunu seçməsi də bu yeni vəziyyətlə bağlıdır.

Azərbaycan öz siyasi yolunu müəyyən edib.

Ermənistan və Gürcüstan üzərindəki açıq ərazilər daimi sabitliyə çox yaxın olduğumuz bir dövrdə problemlər yaradacaq məzmun daşıyır.

Cənubi Qafqazın yeni dünya ssenarisində böyük mənası var. Bölgədəki ölkələrlə nə qədər problemsiz ərazilər olsa, daimi sabitlik də bir o qədər sıx olar.

Burada Türkiyənin münasibəti, diplomatiya qabiliyyəti və təsiri fövqəladə dəyər qazanır.

Ona görə də biz israrla inanırıq ki, “Türkiyə-Rusiya münasibətlərindəki boz sahələrə son qoyulması həyati vacibdir”...