Ərdoğan, Əliyev və Türk dünyası ailəsi...

İndi dünya fərqli bir nöqtəyə doğru inkişaf edir. Aydındır ki, qarşıdurmalar və müharibələr yeni qlobal sistemin qurulması üçündür.

“Yeni ittifaqlar yaranacaq” yazanda iştirak etməyən akademiklərin nəzəri səbəbləri ola bilər. Amma düzdür, yerdəki faktlar nəzəriyyələrlə üst-üstə düşmür! İmkanlar və iddialar üst-üstə düşməyəndə dedikləriniz xəyal ola bilər. Lakin konyukturanı yarada bildikdə və ya mövcud konyukturadan düzgün istifadə etdikdə “yuxu” deyilən hər bir mövzu “real” ola bilər. Bunun bariz sübutunu Türkiyənin müdafiə sənayesində çatdığı məqamda tapa bilərsiniz.

Ən əhəmiyyətli vəziyyət: Ərdoğanın siyasəti, Türkiyənin əldə etdiyi vəziyyət, Əliyevin proqnozu Azərbaycanın əldə etdiyi vəziyyətlə mütənasib idi. Yəni iki dövlətin prezidentləri ilə birgə yarada bildiyi konyuktura dünyada mövcud olan konyukturaya paralel olaraq işlənib hazırlanmışdır.

Ərdoğan və Əliyev tandemi

O, Türkiyə-Azərbaycan tandemi üçün yolları asanlaşdırdı, təməl qoydu və gələcək tikinti üçün hədəflər qoya bildi.

Bu o deməkdir ki, yazılarımda daim vurğuladığım “Liderlərin tarixdə rolu danılmazdır” tezisi hər dəfə yenilənir və doğruluğu təsdiqlənir.

Yeni dünya siyasətində biz indi yeni ittifaqlardan danışırıq. Mən uzun illərdir ki, bu ittifaqlardan birinin Türk-İslam dünyası olacağı ilə bağlı mübahisə edirəm.

Ciddi problemlər var.

İslam ölkələrində də elə hallar var ki, onların qarşısını almaqda çətinlik çəkirik.

Yalnız İslam coğrafiyasının Fələstin məsələsindəki acizliyi bizə liderlərin nəyi bacarıb, nəyi edə bilməyəcəyini açıq şəkildə göstərə bilər!

Ərdoğan və Əliyev eyni motivasiya ilə “Türk dünyası bizim ailəmizdir” deyirlər. Burada harmoniya var. Onlar bir-birini tamamlayır və bu attraksionun yeni missiyası var.

İndi Orta Asiyada türk dövlətlərindən eyni yüksək səsləri eşitməmək qəribə görünə bilər. Amma mən bu məsələdə prezident Əliyevin tərifi ilə razıyam. Orta Asiyadakı qardaşlar yavaş-yavaş bizə yaxınlaşacaqlar. Aydındır ki, Azərbaycan bu məsələdə Mərkəzi Asiya dövlətlərindən də irəli gedib.

Bundan başqa, Azərbaycan cəmiyyətdə və dövlət münasibətlərində bir çox problemlərin aradan qaldırılması üçün səylər göstərir. Təbii ki, hər bir dövlətin öz balansı var.

Türkiyə və Ərdoğan rəhbərliyinin Azərbaycanla qurduqları münasibətləri bütün Orta Asiyaya yayması vacibdir, lakin bunun üçün vaxt lazımdır! Özbəkistan daha cəsarətli addımlara meyllidir.

Bu inkişaflar üçün türk dünyası şüarını real-siyasi çərçivəyə yerləşdirmək lazımdır.

Ərdoğan və Əliyev gələcək nəsillər üçün ciddi bir mirasın əsasını təşkil edir.

Yeni dünyada yeni ittifaqlar yaranacaq. Türk dünyası ailəsi də onlardan biridir.

Türkiyə və Azərbaycan Alyansının da aralarındakı bütün maneələri aradan qaldırmaq üçün sınaqdan keçirilməli alqoritmləri var.

Orta Asiyada dövlətlərimizlə sistem yaratmaq üçün Türkiyə və Azərbaycan bir çox yeniliklərə meydan oxumalıdır. Azərbaycan bu məsələdə, o cümlədən cəmiyyətdəki problemlərin həllində Mərkəzi Asiya dövlətləri üçün mayak olmalıdır.

Türkiyənin birbaşa əlaqələri var və onlar yaxşıdır, lakin Azərbaycanla münasibətləri öz fəlsəfəsini o qədər cəlbedici etməlidir ki, Mərkəzi Asiya dövlətləri öz tabularını qıra bilsinlər. Qoy cəsarət göstərsinlər və dəyişiklikdən və çevrilməkdən qorxmasınlar!

Eləcə də ortaq dil, ortaq tarix, ortaq siyasət, ortaq siyasət, ortaq ordu: ədalət və paylaşma sisteminin ümumi anlayışının açarı Ərdoğan və Əliyev tandemindən ilhamlanmalıdır. Yoxsa başqaları problemli ərazilərimizi düşmən minaları ilə doldurar, Allah qorusun!