Moskvadakı terror aktı ilə bağlı bir çox versiyalar var. Rəsmi versiya: cinayətkarlar, radikal dini qrup naməlum müştərinin maddi mükafatı müqabilində terror aktı törədib və Ukraynaya getməyə cəhd edib, lakin qrup Belarusla sərhədə yaxınlaşarkən həbs edilib.
Əsas sual budur: Rusiya rəhbərliyi oxlarını hara yönəldəcək? Dəqiq desək: Ukraynadakı müharibədə bundan necə istifadə olunacaq?! Bu istiqamətdə ilk addım atıldı: Rusiya Prezidentinin çıxışında Ukraynanın adı çəkildi.
Bu gün faciəli hadisənin konteksti maraqlıdır.
Qlobal kontekst
⁃ “imanlıların simpatiyası”. İŞİD və radikal dini qrupların xatırlanması Qərbdə rəğbət doğurur, Suriyada “İslam terrorizmi”nə qarşı birgə mübarizənin görüntülərini canlandırır, ABŞ və Avropada mühafizəkar qruplarla oynayır. Bu, Rusiyanın Qərbdəki ənənəvi "sürü"südür və mesaj çox sadədir: “Rusiya və Qərb arasında problemlər, münaqişələr və hətta müharibələr ola bilər, amma hamımızın bir düşmənimiz var...”. Almaniyada trampçılar, Le Pen və qruplar var... onların çoxu ağdərili mühafizəkarlardır, onlar üçün ən vacib filtr dəri rəngi və dini kimlikdir. Əsas məqsəd Ukraynanın “ağ bayrağı” ideyasına dəstək qazanmaq, Ukraynanın bir neçə regionunun işğalından daha qlobal təhlükələrin olduğunu göstərməkdir. Və müharibə istənilən şərtlərlə indi başa çatmalıdır.
Ukraynada müharibə
⁃ Ukraynanın xatırladılması və terror aktının "Ukrayna istiqaməti" nin təşviqi Rusiya cəmiyyətini daha da səfərbər etməli, qisas ideyası mütləq həddə çatmalıdır. İntiqam ideyasının təşviqi kontekstində yay başlamazdan əvvəl müharibəyə səfərbər olmaq daha asan olacaq: cəbhədəki hərbi əməliyyatların ən dinamik hala gəldiyi dövr.
⁃ Son 6 ayda nəhəng vizual məzmuna malik genişmiqyaslı və qəddar HƏMAS terror hücumu İsrailə Qəzzada geniş miqyaslı əməliyyat keçirməyə icazə verdi və on minlərlə mülki insanın ölümünə və bütün yaşayış infrastrukturunun dağıdılmasına baxmayaraq Qərbdən dəstək alır. Ukraynada Moskvada törədilən terror aktının qisası bu qəbildəndir...
Cənubi Qafqazın regional konteksti
⁃ Rusiya özünə gəlməyə başlamaq üçün Ukraynadakı müharibəni öz şərtləri ilə dayandırmağa çalışır. Moskvadakı terror aktı Moskvanın anti-Rusiya hərəkətlərinə reaksiyasını, xüsusilə də müttəfiqlərinin ərazisində, daha da kəskinləşdirəcək.
⁃ Ermənistan aprelin 5-nə hazırlaşır... Qərblə münasibətlərdə Paşinyanın terrordan əvvəl nələri var idi - silah satışı, “xəyanətlə bağlı siyasi bəyanatlar”, Avropa və Amerika institutlarından Ermənistana dəstək barədə qətnamələr və Qərbdən Qərbin tərifləri. Ermənistan hökuməti, hələ də təhlükəsizlik mənbələrinin diversifikasiyası ilə izah edilə bilər. Terror hadisəsindən sonra İrəvanın cəhdlərinə reaksiya tamamilə fərqli, daha emosional olacaq.
Moskva terrorunun təsiri nə vaxta qədər davam edəcək?! İsraildə artıq səkkiz aydır ki, qisas alırlar və dayandırmaq fikrində deyillər. Bu, hərbi əməliyyatların gedişindən asılı olacaq. Mövzudan ən azı bir ay maksimum istifadə ediləcəyi aydındır. Güllələnmə kadrları, ölənlərin dəfn mərasimləri, qurbanların həyat hekayələri - bütün emosional arsenal bir ay ərzində yayımlanacaq. Əsas odur ki, bu zaman ələ keçməyəsən. Və sonra proseslərin necə gedəcəyini görəcəyik: mayın 8-də Aİİ-nin yubiley sammiti, 9 mayda Qırmızı Meydanda parad.