ABŞ bu dəfə də gecikəcəkmi?
Üç ildir ABŞ Cənubi Qafqazda regional proseslərdə fəal iştirak etmir
44 günlük müharibə zamanı, ondan sonrakı ilk il yarım ərzində ABŞ Cənubi Qafqazda regional proseslərdə fəal iştirak etmədi. Aİ ilə həmrəy olaraq, 2022-ci ilə qədər Birləşmiş Ştatlar bu ilin yazında və yayında təşəbbüsü Rusiyadan ələ keçirən Qərb danışıqlar platforması formalaşdırmağa başladı.
Lakin ABŞ və Fransanın birtərəfli, ermənipərəst mövqeyi Qərbin bütün vasitəçiliyini puç etdi. Nəticədə ən azı Azərbaycanda görüşlərin uğursuzluğu və etibarın itirilməsi, Ermənistanda isə müəyyən məyusluq var.
Eyni zamanda, danışıqların hər mərhələsində Azərbaycan ABŞ və Aİ-yə vasitəçilik etmək imkanı verib, lakin Amerikanın təşəbbüsləri reallığa uyğun gəlmirdi və rahatlıqla rədd edilən mentorluq təlimatlarına bənzəyirdi.
Deməli, Azərbaycan Qarabağ üzərində tam suverenliyini bərqərar etdikdən sonra yeni vəziyyət yaranıb ki, ona uyğunlaşmaq və ya Qərb vasitəçiliyində uğursuzluğa səbəb olan yola davam etmək lazımdır.
Uyğunlaşmanın ilk qeydlərini son bir neçə gündə görmək olar.
Qranadada və Tokioda keçirilən G7 xarici işlər nazirlərinin sammitindəki bəyanatlarda Qarabağdan ermənilərin “kütləvi köçürülməsi” və Ermənistana yardım və sülh yolu ilə irəliləyiş çağırışı xüsusi qeyd olunur... yəni Azərbaycanın açıq ittihamları yoxdur!
ABŞ Azərbaycana səfir təyin etdi!
Azərbaycanın ABŞ-a etimadını bərpa etmək üçün yeni səfiri çətin iş gözləyir. Şuşaya getməkdən imtinanın dadı, “Laçın dəhlizinin bağlanması” çağırışları və Qarabağ erməniləri ilə bağlı sülh müqaviləsinin ilkin şərtləri hələ də var və bu dad keçməyib.
Xüsusi nümayəndə Lui Bono 19-20 sentyabrdan sonra bölgəyə ikinci dəfə gəlib. Fəal fikir mübadiləsi aparılır, bunun nəticəsi olmalıdır. Bu dövrə qədər Amerikanın fəaliyyətindən gözləntilər onların qeyri-adekvatlığı ilə məyus idi. Ümid edək ki, ABŞ bu dəfə daha çox adekvatlıq və çeviklik nümayiş etdirəcək. Baxmayaraq ki…
Baxmayaraq ki, bu adekvatlıq olmasa belə, Bakı ilə Vaşinqton arasında münasibətlərdə xüsusi fəsadlar gözləmək lazım deyil... yaxşı, Ermənistanla sülh müqaviləsi olmayacaq və bu, Bakı üçün nə deməkdir?! Heç nə!!!
19-20 sentyabrdan sonra Azərbaycanla ABŞ münasibətlərinə Qarabağ mövzusu daxil olmayacaq! Baş verə biləcək yeganə şey odur ki, rəsmi Vaşinqton Qarabağın Azərbaycan olduğunu qeyd etsin...