ABŞ-İsrailin bitməyən Kürdüstan planı

Əslində məsələnin kökü belədir: İsrail ilk mərhələdə qurularkən Fələstin torpaqları hədəfə alındı. İki dünya müharibəsindən ən çox faydalananlara nəzər saldıqda İsrailin qurulmasına kömək edənlərin məhz onlar olduğu aydın olur. Hələ sərhədlərini tanımayan İsrail və ona dəstək verən ABŞ üçün əsas məsələ son məqsədə çatmaqdır. Göründüyü kimi, son hədəf PKK/PYD/YPG, indi isə “SDG” kimi təqdim edilən “müstəqi” adlanan terror strukturu vasitəsilə Suriya, İraq, Türkiyə və İran torpaqlarıdır.

Suriya məsələsinə daha geniş prizmadan baxdığımızda İŞİD-ə qarşı mübarizə bəhanəsi ilə bölgə separatçı terror təşkilatından təmizləndi. İŞİD-ı quranlar da, İsrailə məkan açanlar da, bunun üçün Kürdüstan "kozır"ını istifadə edənlər də eyni mərkəzdir. Suriyanın şimal-şərqində separatçı terror təşkilatının rəhbərlik etdiyi qondarma “muxtar administrasiya” həm Suriyadakı qeyri-sabitlikdən, həm də Qəzzada mövcud vəziyyətdən istifadə edərək, əhalisinin sayını genişləndirməyi hədəfləyir.

Əgər ABŞ-dakı seçkilərdən sonra sahədə mümkün geri çəkilmə olarsa, biz indidən artıq bunun “mövqeyini gücləndirmək” üçün edildiyini görürük. Onların sonrakı mərhələdə alver güclərini artırmağa çalışdıqları da aydındır. “Seçkilərə” gedəcəyini bəyan edən qurumun nəzarətində olan “SDG”nin əsl məqsədinə baxmaq lazımdır. Düşünürəm ki, məsələnin İŞİD-lə mübarizə olmadığını anlamayan yoxdur. Biz açıq şəkildə görə bilərik ki, məsələ nəyin bahasına olursa olsun, bir terror təşkilatının bölgədəki hökmranlığını gücləndirməkdir. Aydındır ki, Suriyanın ərazi bütövlüyünə məhəl qoymayaraq terror təşkilatının nəzarətində olan aktorlar üçün məkan yaradılması regional böhranın dərinləşməsinə xidmət edəcək. Belə olan halda Suriya böhranının həllində BMT Təhlükəsizlik Şurasının 2254 saylı qətnaməsinə istinad etməyin mənası olmayacaq.

İsrailin genişlənmə planından asılı olmayaraq separatçı terror təşkilatının Suriya qolunda baş verənləri oxumamalıyıq. Suriya ərazisi hədəf alındığı kimi, bölgədəki bütün ölkələrin də hədəf alındığını görürük. Suriyadakı qeyri-qanuni “seçki” oyununa diqqət yetirən Türkiyə ictimaiyyət qarşısında geri çəkilib. MGK-nın (Millî Güvenlik Kurulu - red.)  son mətni Türkiyə dövlətinin nə edə biləcəyini açıq şəkildə göstərir. ABŞ Dövlət Departamentinin Türkiyənin xəbərdarlığı və təzyiqi ilə verdiyi bəyanatda belə deyilir: “Seçkilər üçün azad, ədalətli, şəffaf və əhatəli şərait yoxdur, biz regional aktorları seçki keçirməməyə çağırırıq”.

ABŞ başa düşməlidir ki, Türkiyə bu şərtlər altında mübarizə apara bilər və geri çəkilməyəcək, ona görə də bu çağırışı edib. Bu təhlükəsizdir? Böyük bir yox! Ancaq anlayaq ki, təkcə danışmağa deyil, hərəkətə də hazır olan Türkiyə faktoru oyunu quranların başa düşdüyü dildə ən əhəmiyyətli çəkindirici qüvvədir.