Türkiyədə elan edilən fövqəladə vəziyyət nəyi təmin edəcək?

Fövqəladə vəziyyət elan edilmiş bölgələrdə dövlət qurumları, hüquqi və fiziki şəxslər tələb olunacaq torpaq, torpaq, bina, qurğu, nəqliyyat vasitələri, avadanlıq, ərzaq, dərman, tibbi ləvazimat, geyim və digər əşyaları verməyə borclu olacaqlar. və ya onların üzərinə qoyulur.
Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan, mərkəzi Kahramanmaraşda olan 10 vilayətdə baş verən zəlzələlərlə əlaqədar fövqəladə vəziyyət (OHAL) elan etmək qərarına gəldiklərini açıqladıqdan sonra təsdiq üçün bu qərar Türkiyə Böyük Millət Məclisinə (TBMM) təqdim olunacaq.

Prezident Ərdoğan: "Zəlzələlərin yaşandığı və 3 ay davam edəcək 10 əyalətdə fövqəladə vəziyyət elan etmək qərarına gəldik", Konstitusiyanın 119-cu maddəsinə əsasən, Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Diyarbəkir, Şanlıurfa, Malatya, Kilis, Qaziantep, Osmaniye və Adanada 3 ay müddətində fövqəladə vəziyyət olacaq. 

TBMM fövqəladə vəziyyətin müddətini dəyişdirə, hər dəfə 4 ayı keçməyən müddəti uzada və ya fövqəladə vəziyyəti ləğv edə biləcək.

Fövqəladə vəziyyət dövründə Konstitusiyanın 91-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş məhdudiyyətlərdən və prosedurlardan asılı olmayaraq, Prezident fövqəladə vəziyyətin tələb etdiyi məsələlərlə bağlı fərmanlar verə biləcək.

Fövqəladə vəziyyət qərarından sonra nə etməli?

Qanuna görə, fövqəladə vəziyyətin qərarından sonra fəlakət qurbanlarının xilas edilməsi, dəymiş ziyanın və itkilərin ödənilməsi üçün lazım olan pul və hər cür daşınar və daşınmaz əmlak və görüləcək işlər dərhal təmin edilə bilməz, pul, mal və iş öhdəlikləri vasitəsilə təmin ediləcək.

Zəruri xərclər ilk növbədə dövlət resursları və yardımlar hesabına təmin ediləcək. Fövqəladə vəziyyət elan edilmiş bölgədəki dövlət müəssisə və təşkilatları, habelə hüquqi və fiziki şəxslər tələb olunacaq torpaq, bina, obyekt, nəqliyyat vasitəsi, avadanlıq, ərzaq, dərman və tibbi avadanlıq, geyim və digər əşyalar verməyə borcludurlar. Bu məqsədlə müraciətlər ilk növbədə ümumi və əlavə büdcə idarələrinə, həmin rayon üzrə dövlət müəssisə və təşkilatlarına, onların tabeliyində olan qurumlara və yerli idarəetmə orqanlarına veriləcək. Tələblər bu resurslardan vaxtında və adekvat şəkildə ödənilməzsə, imkan və ehtiyatları nəzərə alınmaqla, rayondakı özəl qurumların və fiziki şəxslərin üzərinə öhdəliklər qoyulacaq.

Ərzaq, geyim, alət, avadanlıq, dərman və tibbi ləvazimat kimi zəruri malların rayon hüdudları daxilində təmin edilməsi mümkün olmadıqda, bu Qanunun müddəaları tətbiq edilməklə, öhdəçilik əsasında ən yaxın rayonlardan təmin ediləcək.

Fövqəladə vəziyyət elan edilmiş rayonlarda yaşayan 18-60 yaş arası vətəndaşlar fövqəladə vəziyyətlə əlaqədar onlara tapşırılan işləri görməyə məcbur olacaqlar.

Fövqəladə vəziyyətin elan edilməsində koordinasiya

Fövqəladə vəziyyətin elan edilməsində koordinasiya Prezident tərəfindən təyin ediləcək Prezident və ya vitse-prezident və ya nazirlik tərəfindən təmin ediləcək. Bunun üçün müvafiq nazirliklərin nümayəndələrindən ibarət Fövqəladə Halların Koordinasiya Şurası yaradılacaq.