Azərbaycan Aİ-Ermənistan strateji gündəliyində

Aİ və Ermənistan tərəfindən imzalanan sənəd proqram xarakterlidir və çox uzundur - 64 səhifə. Sənəddə Ermənistanın Aİ ilə siyasi qarşılıqlı əlaqə, iqtisadiyyat, demokratik inkişaf və s. sahələrdə strateji gündəliyini formalaşdırmaq niyyətində olduğu istiqamətlər göstərilir.

Sənəddə yeni ticarət müqaviləsi olan CEPA+ (The Center for European Policy Analysis) üçün heç bir müddəa yoxdur. Ermənistanın Aİ-yə gələcək üzvlüyündən bəhs edilmir. Bu, əsasən, gündəmdə olan bütün fəaliyyətlərin, eləcə də Aİ və Ermənistanın birgə həyata keçirmək niyyətində olduqları fəaliyyətlərin toplusudur.

Bir sözlə, sənəd geosiyasi xarakter daşımaqla, Aİ-nin Ermənistana maksimum dəstəyi ilə xarakterizə edilə bilər.

Bəs Azərbaycanın bununla nə əlaqəsi var?!

Biz Azərbaycandan bəhs edən bir neçə məqama, eləcə də dolayı yolla Azərbaycanın maraqlarına təsir edən fikirləri əks etdirən məqamlara... qulaqda qıcıq yaradan və aydınlaşdırma tələb edən məqamlara toxunacağıq...

Azərbaycan beş dəfə xatırlanır. Sülh gündəliyi kontekstində iki dəfə - bu normaldır!

Giriş və Nəticə bölmələrində isə normal deyil:

Girişdə: "Həmçinin, Azərbaycanın hərbi əməliyyatları nəticəsində didərgin düşmüş Qarabağ ermənilərinin (bundan sonra Ermənistanın didərgin düşmüş şəxsləri və/və ya qaçqınları adlandırılacaq) ehtiyaclarının ödənilməsinə və sosial-iqtisadi inteqrasiyasının dəstəklənməsinə xüsusi diqqət yetiriləcək" - səhifə 4.

Nəticədə: "Aİ-Ermənistan strateji tərəfdaşlıq gündəliyi, xüsusən də qadın və qızların, eləcə də Azərbaycanın hərbi əməliyyatları nəticəsində didərgin düşmüş Qarabağ erməniləri kimi həssas şəxslərin sosial inteqrasiyasına yönəlmiş mühüm sosial-iqtisadi məsələləri əhatə edir" - səhifə 64.

Bu, artıq ermənilərin Qarabağdan Ermənistana köçürülməsinin siyasi qiymətləndirilməsidir. Ermənilərin Qarabağdan köçürülməsinin Qarabağda erməniləri idarə edən və xidmətləri üçün Ermənistan dövlət büdcəsindən pul alan Ermənistan vətəndaşları tərəfindən təşkil edilməsi faktı qeyd edilmir.

Aİ-çilər hələ də Qarabağ ermənilərinin necə adlandırılacağına qərar verməyib - didərgin düşmüş şəxslər və ya qaçqınlar ... Bəs bu niyə belə olub axı? Avropa diplomatiyası belə bir suala cavabla özünə əziyyət vermir!

Bəs Azərbaycanın hərbi əməliyyatına nə səbəb oldu?!

Aİ bu məsələ ilə bağlı Azərbaycanın mövqeyini və Qarabağda Ermənistan silahlı qüvvələrinin qalıqlarının olması ilə bağlı prinsipial mövqeyini yaxşı bilir. Amma bu barədə bir kəlmə də olsun yoxdur!

Onlar sadəcə bu iki hadisəni əlaqələndirib gələcək nəsillər üçün sənəddə saxlayıblar!

Onda Azərbaycan Aİ-Azərbaycan sənədinə Ermənistandan qovulan Qərbi Azərbaycanlılara Aİ yardımı şərtini daxil etməyi təklif etdikdə təəccüblənməyin. Lakin Aİ buna qol qoymayacaq!

Bəyanatda qeyd olunur ki, "Erməni əsirlərinin və digər saxlanılanların azad edilməsinin, eləcə də itkin düşmüş şəxslərin və məcburi yoxa çıxmaların taleyi də daxil olmaqla, həll olunmamış humanitar məsələlərin həlli üçün səyləri etimad quruculuğu tədbirləri kimi müdafiə etməyə davam ediləcək". (səhifə 31)

Söhbət hansı məhbuslardan gedir? Və Aİ niyə bu öhdəliyi boynuna götürür?

Növbəti... "Regionda münasibətlərin normallaşdırılması" bölməsində dolayı qeyd.

"Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin bütün müvafiq qərarlarının tam, dərhal və effektiv şəkildə həyata keçirilməsini dəstəklənir", sənəddə qeyd olunur.

Ciddi? Yəni tamamilə tam? Dərhal? Effektiv?!

Bağışlayın, bəs Beynəlxalq Məhkəmənin hansı qərarı nəzərdə tutulur? Söhbət nədən gedir? Əgər artıq yazmısınızsa, xahiş edirəm, ətraflı izah edin... Qarabağdan olan ermənilərdən bəhs edən qərarımı deyirsiniz? Budurmu, Aİ-Ermənistan əməkdaşlığının məqsədi?!

Yoxsa Netanyahunu Aİ-yə və Ermənistan ərazisinə buraxmayacaqsınız? Axı Netanyahu artıq Aİ ərazisində olub... və heç nə baş verməyib... ABŞ çoxdan Beynəlxalq Məhkəmələrə "gedin tullanın!" deyib...

Bütün bunlar bizi sülh gündəliyinə zərər verən müzakirələrə qaytarır. Bunlar sadəcə ifadə deyil, etimadı artırmağa xidmət etməyən mövqelərdir.