"Beş prinsipli sənəd" hansı dəyişikliklərə səbəb ola bilər?

Qripə bənzər bir vəziyyət, burun axması və öskürəyə əlavə olaraq, insana yavaş-yavaş müəyyən mövzuları, həm də peşəkar olaraq daha dərindən dərk etməyə imkan verir ...
Dünən müxbir zəng edib və yenidən bizim Xarici İşlər Nazirliyinin Ermənistan tərəfinə göndərdiyi danışıqlar sənədinə münasibət bildirməyi xahiş edib. Hamı kimi mən də ona məsləhət görmüşəm ki, mətbuat xidmətinə zəng vurub şərh istəsin. Mətbuatda heç bir yeni məlumatın çıxmamasına əsasən belə qənaətə gəlmək olar ki, Rusiya naziri S.Lavrovun tələbi ilə keçmiş həmkarlarım “sirri” ən böyük dövlət sirri kimi ictimaiyyətdən gizlətmək niyyətindədirlər. Düzdür, bu sirr Ermənistanda məlumdur, amma... əsas odur ki, bizim peşəmizdə çox zəruri olan digər keyfiyyətləri “əhəmiyyət və sirr” əvəz etməlidir.
Beləliklə, gəlin birlikdə "Beş Prinsip Sənədi"nin necə dəyişə biləcəyini düşünək. Ermənistan tərəfinin Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və suverenliyini təkcə Alma-Ata Bəyannaməsi və BMT Nizamnaməsi kimi çoxtərəfli sənədlər çərçivəsində deyil, həm də Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və suverenliyini tanımalı olacağı fikrinə öyrəşdiyi bir müddətdən sonra indi əminəm ki, yeni sənədin redaksiya heyətində dolayı deyil, birbaşa ikitərəfli öhdəliklər haqqında müddəa var.
Ermənistan tərəfinin beynəlxalq vasitəçiliklə danışıqlar çərçivəsində “Dağlıq Qarabağın erməni əhalisinin hüquq və təhlükəsizliyinin təmin edilməsi” üzrə danışıqların davam etdirilməsi öhdəliyini sənəddə əks etdirmək tələbi, hesab edirəm ki, həmişə olduğu kimi, tamamilə rədd edilir. Ola bilsin ki, belə bir şey təklif oluna bilər... “Azərbaycan tərəfi Konstitusiya prinsiplərinə uyğun olaraq erməni əhalisi olan ərazilərdə vəziyyətin tam sabitləşdirilməsi üçün səyləri davam etdirməkdə qəti niyyətində olduğunu bəyan edir...”.
Ola bilsin ki, “dəhlizlər” boyunca vasitəçilər belə bir şey təklif edəcəklər .... “Tərəflər 10 noyabr 2020-ci il tarixli Bəyanatın müddəalarının ruhuna və hərfinə ciddi riayət etmək öhdəliyini təsdiqləyir”.
Sərhədlərin delimitasiyası və demarkasiyası məsələsi də daha konkretləşdirilməyəcək və daha çox, hesab edirəm ki, Azərbaycan tərəfi “1991-ci ilin Alma-Ata xəttini” Azərbaycan SSR və Ermənistan SSR arasındakı inzibati sərhəd xətti ilə əvəz edəcək ki, "baza ili haqqında" müzakirəni davam etdirmək üçün" prosesə başlasın. 

Yuxarıda deyilənləri nəzərə alaraq əminəm ki, bizi zəif ümidlər mərhələsi və məntiqi fiaskonun nəticəsi gözləyir... Səbəb sadədir və münaqişənin özü qədər qədimdir – Ermənistan öz “miatsum”illüziyalarından uzaqlaşmağa hazır deyil.