Azərbaycanla Rusiya arasında münasibətlər barədə

Rusiya rəhbərliyinin AZAL təyyarəsinin qəzaya uğraması ilə bağlı Azərbaycanın ədalətli gözləntilərinə cavab verəcək addım atmaması münasibətlərdə qeyri-müəyyənlik vəziyyəti yaradıb. Mayın 9-da Azərbaycan Prezidentinin paradda iştirak etməməsi münasibətlərin normallaşması üçün addımların atılmasına işarə olmalı idi. Bununla belə, Rusiya Prezidenti heç nə etməmək, qeyri-müəyyənlik və ən yüksək səviyyədə dialoqun olmaması şəraitində qarşılıqlı fəaliyyəti davam etdirmək qərarına gəlib.

Doğrudan da, əməkdaşlıq sahələrində hər şey ətalətlə gedirdi. Rusiya tərəfinin hər bir qeyri-dost hərəkətinə görə Azərbaycan tədbir gördü: Azərbaycan resurslarına kiberhücum - "Sputnik"in fəaliyyətinin məhdudlaşdırılması; Milli Məclisin deputatının ölkədən xaric edilməsi - "Rossotrudniçestvo"nun Bakıdakı nümayəndəliyinin bağlanması və s.

Lakin Yekaterinburqda baş verən son hadisələr münasibətlərdəki qeyri-müəyyənliyə kəskin təsir edib. 25 il əvvəl baş vermiş cinayətə görə təqsirləndirilən şəxslərin həlak olması və yaralanması ilə nəticələnən həbs zamanı hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşlarının (OMON və FSB-nin adını çəkirlər. Niyə FSB?! Və ya bəlkə niyəsi var?!) vəhşiliyi, 25 il əvvəl baş vermiş cinayətə görə ittihamların irəli sürülməsi – bunun Rusiya dövlətinin Azərbaycanı və azərbaycanlıları qorxutmaq üçün planlaşdırdığı bir aksiya olduğunu deməyə əsas verir.

Bu hadisə münasibətlərdəki böhranın digər sahələrə də yayılması üçün əsas oldu: Baş nazirin müavini Overçukun Bakıya səfərinin ləğvi, dövlət və özəl xətlərdə humanitar tədbirlərin ləğvi... Yəni böhran ona gətirib çıxarır ki, "business as usual" fəaliyyətini dayandırır...

Bundan sonra Rusiya ilə Azərbaycan arasında münasibətlərə yenidən baxıla bilər...

Azərbaycanla Rusiya arasında münasibətlər həmişə fərdiləşib. Hər şey olmasa da, çox şey liderlərdən asılı idi. Böhran başlayan andan, daha doğrusu, mülki AZAL təyyarəsi Rusiya Silahlı Qüvvələri tərəfindən vurulandan Bakının mesajları birbaşa prezident Putinə ünvanlanıb. Lakin heç bir cavab gəlmədi...

İndi bəlli olur ki, prezident Putinin Rusiyadakı antiazərbaycan hərəkətləri ilə bağlı dolğun məlumatı var və əgər o, bu hərəkətləri dayandırmasa, deməli, o, onları həvəsləndirir.

Rusiya hakimiyyətinin faşist ritorikasında miqrantların konteksti

Rusiyanın Ukraynaya təcavüzündən və Ukraynanın işğal olunmuş ərazilərində etnik təmizləmə apardıqdan sonra Rusiya rəhbərliyi bu təhlükəli tendensiyaları qanunvericiliyə daxil etməklə Rusiya cəmiyyətində mövcud nasist və faşist meyllərini stimullaşdırmaq kursu götürüb. Əsas hədəf miqrantlardır ki, onların fəaliyyəti üçün qanunvericilik sərtləşdirilir, ən qəddar hərəkətlər edilir. Artıq bütün Orta Asiya ölkələri öz etirazlarını bildiriblər və Yekaterinburqda baş verən son dəhşətli hadisə Azərbaycanın etirazı üçün əsas olub.

Rusiya cəmiyyətinin faşistləşməsi Rusiya üçün qonşularla münasibətlərdə və Rusiyanın gələcəyi üçün nəticələrə gətirib çıxaracaq. Görünür, Priqojinin üsyanı Rusiya rəhbərliyinə dərs olmayıb.

Rusiya regionda Cənubi Qafqazı itirəcək

Bakı isə nümayiş etdirir ki, hətta Putin amili də milli maraqların irəliləməsinə mane olmayacaq. Əgər Moskva miqrantsız qalmaq istəyirsə, nəticədə o, xarici perimetrdə tərəfdaşsız qalacaq və NATO-nun quruda və dənizdə hərbi bazalarının olması ilə bağlı mühüm mövzular üzrə əldə olunan razılaşmalar öz aktuallığını itirəcək.


Politoloq Fərhad Məmmədov