Ermənistan ermənilərə qarşı...

Paşinyanın “tarixi və real Ermənistan” haqqında dediyi bugünkü Azərbaycanla sərhəddəki qarşıdurmalarda özünü bütün şöhrəti ilə nümayiş etdirib. Onilliklər ərzində aşılanmış aqressivlik, eksklüzivlik və hər şeyə icazəvermə ideologiyası indiki vəziyyəti yaradıb.

Ermənistan dövləti və erməni kilsələri (bir neçəsi) tərəfindən işğalçılıq və ərazi iddialarına əsaslanan ideologiya yetişdirilirdi. Erməni kilsələrinin çətiri altında olan “Ermənistan-Artsax-Spyurk” triadası kompromis anlayışı olmayan monolit yaratdı. Azərbaycana qarşı təcavüzə görə sanksiyaların olmaması bir tərəfdən cəzasızlıq, digər tərəfdən isə öz haqqına inam yaratdı...

Paşinyan erməni ideologiyasının revizionisti deyil, çünki “Artsax Ermənistandır və nöqtə” deyən də o idi və diasporla görüşlərində (Los-Ancelesin mərkəzi meydanında mitinq toplantısı) diasporun razılığı ilə Qarabağla bağlı qərarlar qəbul edəcəyini də demişdi. 

Prinsipcə, Paşinyan özü də hakimiyyətinin əvvəllərində erməni ideoloji konsepsiyasının ümumi xəttinə sadiq qaldığını, 44 günlük müharibədə davam etdiyini, müharibədən sonra isə sərhədlərdən kənara çıxmamağa çalışdığını etiraf edib...

2020-ci ildə Azərbaycan bu üçlüyü dağıtmağa başladı. Lakin Ermənistanın havadarlarının müqaviməti Azərbaycanı hərəkətə keçməyə məcbur etdi. Tibbi dillə desək, “müalicə yolu ilə deyil, əməliyyat yolu ilə”.

44 günlük müharibədən sonra Ermənistan hakimiyyətinin kilsələrlə diasporla əlaqələri arasında çatlar yarandı. Kilsələr və Spyurk “Artsax”dan yapışıblar, Ermənistan hakimiyyəti isə “istəsələr də, bacarmırlar...” kimj mövqelərarası vəziyyətdə qalıblar.

2023-cü ilin sentyabrında “Artsax” triadadan çıxdı, daha doğrusu, Azərbaycan bu komponenti məhv etdi, kilsələrlə Ermənistan hakimiyyəti arasında açıq qarşıdurma dərinləşdi, diasporun Ermənistan hakimiyyətinə təsir rıçaqları yoxdur. Erməniçiliyin ideoloji əsasları məhv edilir...

Bu, Ermənistan əhalisinin 60%-dən çoxunun heç kimə güvənmədiyini izah edir.

Paşinyan və s. reallığı qəbul etmək məcburiyyətində qalırlar və yeni konsepsiya formalaşdırmağa çalışırlar, buna görə də Ermənistanın baş naziri daima "kv.km. Ermənistan ərazisi “əsl Ermənistan”" haqqında danışmağa başladı, kilsə və diasporu hakimiyyət prosesindən uzaqlaşdırdı.

Azərbaycan Ermənistanı təcavüzkar ideologiyasından əl çəkməyə məcbur edir, manevr üçün yer buraxmır, getdikcə Ermənistanı konstruktiv olmağa məcbur edir. Bu, narkomanın "lomkaları" kimi mürəkkəb bir prosesdir.

Təəssüf ki, Ermənistanın himayədarlarına (Rusiya, Fransa, İran) o aqressiv Ermənistan lazımdır... Sərhədyanı rayonlardakı etirazlara baxın, onları kim və necə, həm birbaşa iştirakla, həm də bəyanatlarla, media dəstəyi ilə dəstəkləyir?! Onu da nəzərə alın ki, himayədar ölkələrin Ermənistandakı səfirləri Azərbaycanla sərhədin müəyyənləşdirilməsi prosesinə başlamaq niyyətində Paşinyan hökumətini dəstəkləmək üçün heç bir addım atmırlar. Alma-Ata Bəyannaməsi ilə bağlı ümumi bəyanatlar nəzərə alınmır!

Ermənistan bir dövlət kimi Azərbaycan tərəfindən yenidən formatlaşdırılır və erməniçilik ideologiyasının daşıyıcılarının müqaviməti ilə üzləşir. Paşinyan çıxışlarında etiraf edir ki, əvvəllər seçdiyi yol Ermənistanı fəlakətə sürükləyib və başqa yolun qalmadığını etiraf etmək məcburiyyətindədir. Ancaq müxalifətçilik getdikcə artır...

Bu, qətiyyətli hərəkət tələb edən obyektiv transformasiya prosesidir, əks halda daha böyük fəlakət qaçılmazdır.

Azərbaycan Paşinyana bacardığı qədər kömək edir... Bakıdakı Qarabağ separatçılarının liderləri, “Artsaxı” bu üçlükdən çıxaran Azərbaycan olub, Azərbaycan dövlətlərarası, ikitərəfli format irəli sürür ki, nəinki himayədar ölkələr, hətta kilsə və diaspor kimi sistemli olmayan oyunçular da həll prosesinin xaricində qalırlar. Lakin Ermənistanı sivil dövlətə çevirmək təşəbbüsləri uğursuz olarsa, o, vəziyyətə uyğun hərəkət etmək hüququnu özündə saxlayır...