BLOQ

NSS-də Cənubi Qafqaz və Orta Asiyanın adı niyə çəkilmir?

ABŞ-ın "Stars and Stripes" qəzeti Milli Təhlükəsizlik Strategiyasının (National Security Strategy) ciddi çatışmazlığı haqda

NSS-də Cənubi Qafqaz və Orta Asiyanın adı niyə çəkilmir?
  • Oxuma müddəti:

    2 dəqiqə

  • ABŞ Müdafiə Nazirliyinin gündəlik qəzeti olan "Stars and Stripes" Xarici Siyasət Tədqiqatları İnstitutunun (FPRI) baş elmi işçisi Stiven Blankın ABŞ-ın yeni Milli Təhlükəsizlik Strategiyası (National Security Strategy) ilə bağlı məqaləsini dərc edib.

    Müəllif qeyd edir ki, yeni ABŞ Milli Təhlükəsizlik Strategiyası (NSS) mübahisələrə səbəb olub, lakin Cənubi Qafqaz və Orta Asiyanın qeyd edilməməsini əsas çatışmazlıq kimi qeyd edir. Bu, ABŞ Prezidenti Donald Trampın regiondakı aktiv rolu, o cümlədən 8 avqustda Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin iştirakı ilə Ağ Ev sammiti və Birgə Bəyannamənin imzalanması nəzərə alınmaqla narahatlıq doğurur.

    Blank vurğulayır ki, Tramp administrasiyası Bakı ilə Yerevanı bir-birinə yaxınlaşdırmaqda irəliləyiş əldə edib və "Beynəlxalq Sülh və Rifah üçün Tramp Marşrutu" (TRIPP) layihəsi vasitəsilə daimi Amerika iştirakı yaradıb. O, həmçinin C5+1 sammitini, formatın Azərbaycanı da əhatə edəcək şəkildə genişləndirilməsini və Qazaxıstan və Özbəkistanla əsas sazişlərin bağlanmasını misal gətirir.

    •    Onun fikrincə, NSS-də bu bölgələri qulaq ardına vurulması, ABŞ müdafiə sənayesi üçün vacib olan nadir torpaq elementlərinə çıxış da daxil olmaqla, onların strateji və resurs əhəmiyyəti nəzərə alınmaqla xüsusilə qəribədir.
    •    Müəllif hesab edir ki, ABŞ C6 ölkələri arasında regional əməkdaşlığı dəstəkləməli və təhlükəsizlik, infrastruktur və iqtisadi məsələlərin həllində daha fəal iştirak etməlidir ki, bu da Amerika biznesi üçün əlavə imkanlar açacaq.
    •    Xüsusilə vurğulanır ki, Çini və Mərkəzi Asiyanı Avropa ilə birləşdirən Zəngəzurdan keçən ticarət yolunun əhəmiyyətinə baxmayaraq, Cənubi Qafqaz hətta TRIPP kontekstində belə xatırlanmır.
    •    Blank həmçinin qeyd edir ki, ABŞ əhəmiyyətli regional təsirə malik olan və Vaşinqtonla əməkdaşlıq etməyə hazır olan Azərbaycanla münasibətlərini pisləşdirmədən Ermənistanın Rusiyadan asılılığını azaltmaqda ona dəstək ola bilər.
    •    Sonda Stiven Blank qeyd edir ki, Milli Təhlükəsizlik Strategiyasındakı boşluqlar ABŞ düşmənləri tərəfindən istifadə edilə biləcək ciddi strateji səhvdir və bizə xatırladır ki, dünya siyasətində səhv çox vaxt cinayətdən daha pisdir.