Bir informasiya "atış"ının tarixi...

“Novosti-Armenia” saytı “Rusiya Ermənistan və Azərbaycan sərhədinə qoşun yeritməyə hazırlaşır” başlıqlı məqalə dərc edib. Mətndə qeyd olunurdu ki, mayın 9-da Putin və Paşinyan arasında keçirilən görüşdə 102-ci bazanın Azərbaycanla sərhədə yerləşdirilməsi və Ermənistanda Rusiya Silahlı Qüvvələrinin sayının artırılması ilə bağlı razılıq əldə olunub.

"Atma" vaxtı...

"Atmaq" üçün seçilən vaxta - Moskvada danışıqların bitməsinə diqqət yetirək. Eyni zamanda qeyd etmək lazımdır ki, danışıqların forması baxımından Rusiya Azərbaycanın təklif etdiyi və Qərbin dəstəklədiyi yeni reallığı qəbul edib. Əvvəllər Rusiya ikitərəfli formatda danışmağa imkan vermədən danışıqları üçtərəfli formatda təşkil edirdi. Bakı həmişə Ermənistanla ikitərəfli formatın tərəfdarı olub. Moskvada Lavrovun iştirakı ilə keçirilən görüşdən sonra nümayəndə heyətlərinin iştirakı ilə ikitərəfli görüş keçirildi!

Belə ki, "informasiya atışı" görüşdən dərhal sonra baş verib, yəni Rusiya danışıqlarda tərəflərə verdiyi təkliflərdən birini açıqlayıb. Rusiyanın başqa mexanizmlər vasitəsilə yanaşmasının digər məqamlarını gözləyəcəyik.

Qərbdən bir addım öndə olmalı

Praqa və Soçidə qeydə alınan vasitəçilik təşəbbüsünün itirilməsindən, həmçinin “Vardanyan layihəsi”nin iflasa uğramasından sonra Rusiya danışıqlar yolunda öz mövqeyini bərpa etməyə çalışır. Üstəlik, Rusiyanın Qərb qarşısında üstünlüyü hələ də var: Rusiya “yerdədir”. Lavrov bunu da deyib: blokun açılması üzrə hökumətlərarası komissiyanın və sərhəd komissiyasının iclasları.

Yəni kommunikasiyaların blokunu açmaq istəyirsinizsə, o zaman Rusiyanın tərəf olduğu və Ermənistan ərazisində nəzarət funksiyasına malik olan hökumətlərarası komissiyanın artıq mövcud platformasından istifadə edin.

Amma sərhəd boyu Rusiyanın məsləhətçi funksiyası var, yalnız məsləhətçi kimi, lakin heç bir halda “yerdə” deyilsə də, Azərbaycanın anklavlarının qarşısında artıq var. Və burada bu "atış"ın əsası var, "yerdə" olmaq və sərhədin müəyyən edilməsi prosesində!

Ermənistandaxili kontekst

Qeyd edək ki, informasiya "atış"ı KTMT missiyasına aid deyil! Bu, Rusiya Silahlı Qüvvələridir! Bu, Ermənistan cəmiyyətinə mesajdır ki, Rusiya Azərbaycanla sərhəddə öz qoşunlarını yerləşdirməyə hazırdır, lakin Ermənistan rəhbərliyi bununla razılaşmır. Yoxsa razıdır? Bunu yaxın vaxtlarda öyrənəcəyik. Burada işarə Paşinyan və komandasının Aİ missiyasını tənqid etməsi ola bilər.

Rusiyanın Qərbdən bir addım öndə olması, Aİ-nin mülki missiyası əvəzinə “Ermənistanı Azərbaycandan qorumaq üçün” sərhədə hərbçilərin yerləşdirilməsi də vacibdir.

Qarabağda hərəkat

Orada hər şey pisdir... rusiyapərəst şəxslərdə nifaq və iğtişaşlar... məhdud imkanlarla fəaliyyət planının olmaması!

Bakının Moskvaya ismarışları

Azərbaycan gündəliyin bütün danışıqlar platformalarında sinxronlaşdırılmasını təmin edib:
  ⁃ Başlanğıcda sülh müqaviləsi, hər şey sonra!
  ⁃ Hər yerdə ikitərəfli format var!
  ⁃ Azərbaycanın təkliflərinə əsaslanan sülh müqaviləsi layihəsi müzakirə olunur!
  ⁃ Kilidi açma yolunda prosesin bütün iştirakçıları onun zəruriliyini faktiki proses kimi qəbul edirlər, onsuz sülh müqaviləsi mümkün deyil! Bütün müzakirələr Azərbaycanın yox, Ermənistanın ərazisində rabitənin iş rejiminə aiddir! Hamı Ermənistana təzyiq edir, Azərbaycana yox!
  ⁃ Sərhəddə ən böyük qeyri-müəyyənlik var... və heç bir konkretlik olmasa da, danışıqlar aparan tərəflər hərəkətə keçməyə çalışacaqlar: Aİ missiyası, uğursuz KTMT missiyası, bu informasiya "atış"ı... Azərbaycan Laçın yoluna giriş-çıxışa nəzarət yaradıb.  Azərbaycan Silahlı Qüvvələri isə şərti sərhəddə yüksəkliklərdə möhkəmlənir! Danışıqlarda anklavlar mövzusu aktualdır!

Bakı da Rusiyanın fəallığına hazırlaşıb. Media Qarabağda Ermənistan silahlı qüvvələrinin qalıqları və Sərsəngdəki fəlakətli vəziyyətə dair kadrlar nümayiş etdirir, gələcək fəaliyyətlərlə bağlı aydın mesaj verir. Yəni, əgər Rusiya vasitəçilik rolunu bərpa etməyə çalışırsa, o zaman Ermənistan silahlı qüvvələrinin Qarabağdan xoşluqla çıxarılması ilə bağlı öhdəliklər də hələlik sülh yolu ilə bərpa olunmalıdır. Əks halda Azərbaycan üçtərəfli bəyanatın bəndlərini yerinə yetirmək üçün növbəti dəfə güc tətbiq etməli olacaq!