Ermənistan hökumətindən maaş alan lobbiçi, NATO-nun keçmiş baş katibi Rasmussen Qərblə Ermənistanın gələcək qarşılıqlı fəaliyyəti mövzusunda məqalə dərc edib. Rasmussenin Ermənistanda geniş şəkildə reklam edilən məqaləsi Ermənistan Təhlükəsizlik Şurası katibinin kabinetində yazılıb və Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin əsas gözləntilərini əks etdirir.
Ermənistanın gözləntiləri nədir?
- Rasmussen Aİ və ABŞ-dan tələb edir ki, liderlərin COP29-da iştirakını sülh müqaviləsi mövzusunda Azərbaycana təzyiqlə əlaqələndirsin;
- Qarabağı mübahisəli ərazi kimi qeyd edən Rasmussen ermənilərin Azərbaycanı tərk etməsini “insanların köçürülməsi” adlandırır...
- Ermənistanı az qala sülh müqaviləsinin müəllifi kimi təqdim edirlər...
- Ən mühüm və maraqlısı odur ki, Rasmussen öz növbəsində Aİ-yə çağırış edir:
• Ermənistan istiqamətində təcavüz başlayarsa, Azərbaycanı nəticələri ilə hədələyin;
• Avropa Sülh Fondunun maliyyələşdirilməsi vasitəsilə Ermənistana siyasi, iqtisadi və müdafiə yardımının daha da gücləndirilməsi;
• Almaniyanın ayrıca adı çəkilir, o, Rasmussenin planına görə, Fransadan nümunə götürməli və Ermənistana hərbi yardım göstərməlidir (!!!);
• Aİ missiyasını gücləndirmək və missiyanın Azərbaycan tərəfinə keçməsinə nail olmaq (!)
• “Sülh kəsişməsi”nin dəstəklənməsi, yəni erməni ssenarisi üzrə kommunikasiyaların açılması.
Rasmussen bütün bunların əvəzinə ABŞ-la hərbi təlimlər, “Ermənistanın Aİ ilə yeni iqtisadi əlaqələri”, Ermənistanın KTMT-dən çıxmaq istəyindən bəhs edir (bunu harada gördü?!)...
Yaxşı, nəyimiz var?!
Rasmussenin təqdim etdiyi Ermənistan görüntüsü Ermənistanı Rusiyanın forpostundan Qərbin forpostuna çevirmək istəyi deməkdir. Növbəti dəfə görürük ki, Ermənistanın coğrafiyasına, resurslarına və tarixinə əsaslanaraq formalaşmalı olan təbii maraqları xarici sponsorların maraqları ilə əvəzlənir. Ermənistan regiondankənar aktorların maraqlarını ölkənin yaxın qonşularının gözləntilərindən üstün tutur. Məsələn:
- Ermənistanın təhlükəsizlik sistemində daha çox Avropa və ABŞ-Rusiya və İranla münasibətlərdə qığılcımlar yaradır;
- Ermənistan silahlı qüvvələrində Qərb Azərbaycanla münasibətlərdə gərginlik yaradır;
- Fransanın Ermənistanda daha çox olması Türkiyə və Azərbaycanda düşmənçilik yaradır;
- Ermənistanın Azərbaycana təzyiq etmək üçün Qərb resurslarından istifadə tələbi Azərbaycanda reaksiya yaradır;
- "Sülh kəsişməsi" ilə çaşqınlıq - İran rəhbərliyinin sərt mövqeyinə səbəb oldu...
Davam etmək olar...
Ermənistan rəhbərliyi dərk etməlidir ki, belə mövqe dayanıqlı deyil və sponsor ölkələrin konkret liderlərinin fürsətçi maraqları ilə bağlıdır. Burada Rasmussen Almaniyanı Fransanın yolu ilə getməyə çağırır, çünki Makronun mövqeyi sabit deyil və bu, Fransa ilə Ermənistan arasında hərbi-texniki əməkdaşlıqda "tıxac" yarada bilər. Yaxud ən azından ABŞ seçkilərinin nəticəsindən yorucu gözləntiləri götürək, o zaman ki, "stavka" demokratlaradır...
Təhlükəsizlik sistemində sabitlik ancaq konkret qonşularla - Azərbaycan, Türkiyə, Gürcüstan və İranla əldə edilə bilər.
Ermənistanın Rusiya ilə sərhədi yoxdur və Ermənistan rəhbərliyinin çox narahat olduğu Rusiyadan gələn təhdidləri qonşuları ilə stabil münasibətlər qurmaqla yumşaltmaq olar!
Hərbi təyinatlı dəmir-dümür isə, nə qədər alsalar da, kömək etməyəcək... Ermənistanın "İsgəndər"ləri var idi və bu 44 günlük müharibədə Ermənistana necə kömək etdi?!
Son 25 ilin təcrübəsi göstərdi ki, forpost olmaq, qonşulara qarşı istifadə etmək müəyyən müddətə təsir göstərə bilər, amma qaçılmaz fəlakətə gətirib çıxarır. Ermənistan öz qonşularını qıcıqlandırmamaq və təhdid etməmək üçün subyektiv olmağı öyrənməlidir. Bütün bunlar yenə əvvəlki mətnlərdə qeyd olunan neytral statusun qəbulu ilə bağlıdır.
Ermənistan Konstitusiyasına gözlənilən dəyişikliklər Ermənistan üçün taleyüklü qərarların qəbulu üçün şans yaradır. Və bu şansdan istifadə edilməlidir, çünki region münaqişə meydanına çevrilməməlidir.