İranda prezident olmaq istəyən 4 qadın

İranda iyunun 28-də keçiriləcək prezident seçkilərində iştirak etmək üçün 4 qadın da qeydiyyatdan keçib. Namizədliyini irəli sürən qadınlardan kimin təsdiqlənəcəyi yaxın günlərdə məlum olacaq.

İRNA agentliyi onların adını açıqlayıb: Zöhrə Elahian, Həmidə Zərabadi, Həcər Çenarani və Rafat Bayat.

Onların hamısı İran parlamentinin (Məclisin) keçmiş deputatlarıdır.

56 yaşlı Zöhrə Elahian ixtisasca həkimdir və hazırda İran Tibb Elmləri Akademiyasında işləyir.

45 yaşlı Həmidə Zərabadi islahatçı qanadı təmsil edir. Namizədliyinin irəli sürülməsi qeydə alındıqdan sonra keçirdiyi mətbuat konfransında o, xarici siyasətdə eskalasiyanın tərəfdarı olduğunu deyib. Zərabadi ümid etdiyini bildirib ki, nə vaxtsa iranlılar qadın prezident seçəcəklər.  

Həcər Çenarinin də 45 yaşı var və parlamenmtin deputatı olub. Milli təhlükəsizlik və xarici siyasət komissiyasında çalışıb. Onun atası İran-İraq müharibəsində (1980-1988) həlak olub. Həcər Çenarini parlamentari kimi işləyərkən İranda qadınların məcburi hicab taxması qaydalarını sərtləşdirmək üçün qanunların qəbul edilməsinin tərəfdarı olub.

Rafat Bayatın 66 yaşı var, təhsili sosioloqdur. 2005 və 2009-cu illərdə prezident seçkilərində namizədliyini irəli sürsə də, Konstitusiyanın Keşikçiləri Şurası onun namizədliyini təsdiq etməyib.

Qeyd edək ki, bu günə qədər heç bir iranlı qadın prezident seçkiləri üçün namizədlərin yekun siyahısında yer almayıb.

Mayın 30-dan iyunun 3-dək İslam Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyi prezident postuna namizədliyini irəli sürənləri qeydə alıb.

İyunun 28-nə təyin edilmiş növbədənkənar seçkilər prezident İbrahim Rəisinin helikopter qəzasında həlak olması ilə əlaqədar keçirilir.

Cəmi beş gün ərzində namizədliyini irəli sürən 80 nəfər qeydiyyatdan keçib. Lakin onların heç də hamısı seçkilərdə namizəd olmayacaq. Çünki Konstitusiyanın Keşikçilər Şurası 7 gün ərzində 80 nəfərdən kimlərin  prezidentliyə namizəd kimi uyğun olub-olmadığını müəyyən edəcək və sonda yekun siyahı açıqlanacaq.

 İştirakçıların yekun siyahısı iyunun 11-də açıqlanacaq.

Daha sonra namizədlərə təşviqat kampaniyası aparmaq üçün 14 gün ayrılacaq.

İranda növbədənkənar prezident seçkiləri iyunun 28-nə planlaşdırılıb.

Namizədlərdən heç biri lazımi miqdarda səs yığa bilməsə, iyulun 5-də ən çox səs toplayan iki namizədin iştirakı ilə seçkilərin ikinci turu keçiriləcək.

İran qanunvericiliyinə əsasən, prezident birbaşa ümumi səsvermə yolu ilə dörd il müddətinə seçilir. Eyni şəxs ardıcıl iki müddətdən çox dövlət başçısı seçilə bilməz. Prezident postuna namizəd olmaq istəyən şəxs 40-75 yaşlarında, dövlət qurumlarında rəhbər vəzifələrdə iş təcrübəsinə malik İran vətəndaşı olmalıdır.

Mayın 19-da İranın şimalındakı Şərqi Azərbaycan əyalətində göyərtəsində ölkə prezidenti İbrahim Rəisinin və xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahianın olduğu helikopter qəzaya uğrayıb. Helikopterdə olan 9 nəfərin hamısı həlak olub.