Kaya Kallasın Azərbaycana səfərinə dair sözardı

İcazə verin, Aİ ilə Azərbaycan arasında münasibətlərin hazırkı səviyyəsi barədə sizə məlumat verim. Onda Kallasla Bayramovun hansı razılaşmadan danışdıqları aydınlaşacaq.

Aİ ilə münasibətlər ilkin olaraq TACIS proqramı çərçivəsində formalaşıb. Müxtəlif növ maliyyə və texniki yardımlar göstərilib, TRACECA və INOGATE kimi müxtəlif proqramlar hazırlanıb.

Sonra Aİ Əməkdaşlıq və Tərəfdaşlıq Sazişini təklif etdi (olmayan yerdə razılaşma saymaq olar), lakin iqtisadiyyatla bağlı "the most favorite nation" prinsipini özündə birləşdirdi.

Daha sonra istehsal şərqə doğru genişlənəndə Aİ başa düşdü ki, Avropada yerləşən keçmiş sovet respublikaları daha çox nəsə vermək lazımdır, lakin üzvlük vermək istəmədilər.

Sonra onlar yeni təşəbbüs irəli sürdülər - Şərq Tərəfdaşlığı. Nəticədə, aşağıdakıları nəzərdə tutan Assosiasiya Sazişini imzalamaq lazım gəldi:

- siyasi dialoq,
- turistlər üçün vizasız rejim;
- iqtisadi inteqrasiyanın ilkin səviyyəsi: sərbəst ticarət zonası.

Bu addımı üç ölkə atıb: Ukrayna, Gürcüstan və Moldova. Azərbaycan bunu qeyri-kafi, həm də çox riskli hesab edirdi. Azərbaycanın fikrincə, Aİ Azərbaycana xüsusi münasibət göstərməlidir.

Daha sonra tərəflər bərabərhüquqlu Genişləndirilmiş Tərəfdaşlıq və Əməkdaşlıq Sazişi üzərində işləməyə başladılar. Buraya həmçinin vizasız rejim və üstünlüklər də daxil olmalı idi. Ancaq sənəd üzərində iş çox uzun çəkdi. Görünür, onu canlandırmaq qərarına gəliblər. Axı sənəd demək olar ki, hazırdır.

Aİ diplomatiyasının rəhbəri Kallas Prezident Əliyevlə görüşdə Azərbaycanın nəqliyyat sahəsində mühüm rolunu vurğuladı. Dama-dama göl olar.

Aİ ilə Genişləndirilmiş Tərəfdaşlıq və Əməkdaşlıq Sazişində Azərbaycan üçün nə maraqlı ola bilər?

Bu, ilk növbədə, Azərbaycanın layiq olduğu və olması lazım olan münasibətlərin səviyyəsidir. Bundan əlavə, Şengen zonası ölkələrinə vizasız girişi vurğulamaq istərdim ki, bu da vacibdir. Və təbii ki, Azərbaycandan Aİ-yə malların ixracı üçün daha sadələşdirilmiş format.

Amma, öz aramızdır, Azərbaycanın satacağı bir şey olsaydı, Aİ ilə Ticarət İttifaqında olan Türkiyə Gömrük İttifaqı vasitəsilə dolayısı ilə ixraca başlaya bilərdi və türk malı kimi satıla bilərdi. Prinsipcə, İsrail etdiyi kimi.