Mişustinin Bakıya səfəri fonunda Lavrovun İrəvana zəngi

Konspiroloqlar, şübhəsiz ki, bu hadisələr arasında əlaqə tapacaqlar. Və müəyyən dərəcədə yanılmayacaqlar. Bir əlaqə var - bu, Rusiyanın bölgədəki siyasətidir.

Prinsipcə, keçən həftə rusiyalı ekspertlər Moskvanın minimum gözləntilərini çox səmimi şəkildə ifadə etdilər: “Rusiyadan silah almırsınız? Yaxşı, amma KTMT-ni tərk etməyin! Rusiyanı məhdudlaşdıran addımlar atmayın! Zelenskini qəbul etməyin! KTMT tədbirlərində iştirak etməyin və Allah sizə yar olsun! Amma KTMT sənədlərini imzalayın, təşkilatı bürokratik iflic vəziyyətinə salmayın!”.

Deyəsən, dünən Lavrov Mirzoyana məhz bu sualları verib. Səhv edə bilərəm, kommutator deyiləm...

Mirzoyanın cavablarından asılı olaraq Rusiya Ermənistana və bütövlükdə regiona qarşı siyasətini formalaşdıracaq.

Paşinyan hökumətinin yarıtmaz addımları elə bir vəziyyət yaradıb ki, sülh müqaviləsi ilə bağlı hər hansı fəaliyyət, Ermənistanda daxili siyasi fəallıq, Rusiyanın Ermənistandakı funksionallığı ilə bağlı transformasiyalar anti-Rusiya fəaliyyəti kimi qiymətləndirilir.

Azərbaycanın ədalətli şərtlərini qəbul etmək üçün sülh müqaviləsi bağlanmalı, sonra üz döndərilməlidir... Bütün tərəfdaşlar: ABŞ, Aİ, İran, Rusiya qərar verib hərəkətə keçməyi tələb edəndə Paşinyan qıc oldu! Azərbaycan da bunu istəyir!

Moskva suallarına aydın cavab almalıdır, Ermənistan üçün gündəmdə nə qərar verməlidir - Paşinyanı necə cəzalandırmalı?! Ermənistanın cəzalandırılması prosesində kim tərəfdaş olacaq?!

Hər iki sual aktualdır.

Paşinyanı cəzalandırmaq üçün Rusiyanın bir neçə rıçaqları var, əsasən də iqtisadi. Burada Kreml iqtisadi artımı aşağı salmaq üçün xüsusi olaraq işləməlidir. Bunu elə etməlidir ki, günahı hökumətin üzərinə atsın: Paşinyanla əlaqəsi olan sahibkarların yerdəyişmələri, transferləri və ticarət dövriyyəsi sahələrinə zərbə vurmalıdır. Hakim elitanı parçalamaq cəhdi olacaq.

Bəzi ekspertlərin qeyd etdiyi ən radikal variant çevriliş və Rusiya hərbçilərinin orada iştirakıdır. Bəs kiminlə?! Və necə?! Parlamentin güllələnməsinin təkrarı?! Onda Ermənistanın televiziya verilişlərinə baxacağıq, “Qu gölü”nü göstərəcəklər?!

Paşinyanın cəzalandırılması prosesində Rusiyanın tərəfdaşları ilə bağlı...

Bir çox ekspertlər Azərbaycanı göstərirlər... Bakıda təkrar edirlər ki, hücuma keçmək fikrində deyillər. Ermənistanın Baş Qərargah rəisi də şərti sərhədin Azərbaycan tərəfində qoşun cəmləşdirməsinin olmadığını təsdiqləyib.

İran burada Rusiyanın tərəfdaşı ola bilər. Ermənistandakı son anti-İran fəaliyyətləri Tehranın Paşinyandan getdikcə daha çox məyus olduğunu nümayiş etdirir. Əgər Rusiya Ermənistanda iştirakını məhdudlaşdırmalı olsa, o zaman bunu Azərbaycan/Türkiyə tandemi və ya Qərbin yox, İranın xeyrinə etmək məntiqlidir...

Bəs Azərbaycan?

Bakı prosesləri diqqətlə izləyir... nisbətən sakit sülh müqaviləsinin imzalanması vaxtı əldən çıxıb... Ermənistan xarici qarantlarla bağlı təklifləri və qərbyönlü ritorikası ilə Rusiya və İranı daha da konsolidasiya edib...

Bu şərtlərdə Ermənistanla danışıqlarda xarici siyasət prioritetlərinin aydınlığı və Ermənistan hökumətinin sabitliyi elementi olmalıdır. Elan edilmiş referendum, mümkün növbədənkənar parlament seçkiləri və mümkün sülh müqaviləsinin imzalanması Ermənistanda gözlənilməz nəticəsi olan daxili siyasi münaqişələrin tətikləyicisidir. Paşinyan bu prosesləri bir araya gətirdi və indi anlamaq çətindir ki, Paşinyan daxili və xarici təzyiqlərə tab gətirəcəkmi?!

Vəziyyətdən çıxış yolu Ermənistan Ali Sovetinin 1992-ci ildən qəbul etdiyi qərarların ləğvi ilə bağlı qərarların qəbul edilməsi ola bilər. Bu, İrəvandan öz niyyətləri ilə bağlı açıq siqnal olacaq. Bu mümkündür, çünki Paşinyan Ermənistan parlamentində çoxluğa malikdir və bu, onun səlahiyyətindədir.