Azərbaycan Respublikasının 2023 il üçün iqtisadi yekunları
Dövlət Statistika Komitəsi məlumat verir
Dövlət Statistika Komitəsi 2023-cü ilin iqtisadi göstəriciləri barədə rəqəmlər və hesabat dərc edir.
Azərbaycan iqtisadiyyatı 1%-dən çox artıb
- Ötən il Azərbaycanda 123 milyard manatlıq və ya bir il əvvəlkindən 1,1% çox ümumi daxili məhsul (ÜDM) istehsal edilib.
- Hesabat dövründə iqtisadiyyatın neft-qaz sektorunda əlavə dəyər 1,7% azalıb, qeyri-neft-qaz sektorunda isə 3,7% artıb.
- ÜDM istehsalının 40,5%-i sənaye, 10%-i ticarət, nəqliyyat vasitələrinin təmiri, 6,2%-i nəqliyyat və anbar təsərrüfatı, 6,2%-i tikinti, 5,5%-i kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı və balıqçılıq, 2,2%-i turistlərin yerləşdirilməsi və ictimai iaşənin payına düşür, 1,7%-i %-i informasiya və rabitə, 18,6%-i digər sahələr üzrədir. Məhsula və idxala xalis vergilər ÜDM-in 9,1%-ni təşkil edib.
- Adambaşına düşən ÜDM 12 114,5 manata bərabər olub (7 126 $).
Dövlət Neft Fondunun aktivləri 14,3% artıb
- Azərbaycan Dövlət Neft Fondunun aktivləri 2023-cü ilin sonuna 56 milyard 069,7 milyon ABŞ dolları təşkil edib. Bu, 2022-ci illə müqayisədə 7 milyard ABŞ dolları və ya 14,3% çoxdur.
- 2023-cü ildə Dövlət Neft Fondunun büdcə gəlirləri 21 milyard 661,9 milyon manat, büdcə xərcləri 11 milyard 832,6 milyon manat təşkil edib. Hesabat dövründə Dövlət Neft Fondunun neft və qaz müqavilələrinin icrasından əldə etdiyi gəlirlər 15 milyard 324,1 milyon manat, o cümlədən gəlirli neft və qazın satışından 14 milyard 519 milyon manat, bonus ödənişləri üzrə 800,7 milyon manat, -akr ödənişləri - 3,6 milyon manat, tranzit gəlirləri - 0,8 milyon manat.
- Fond vəsaitlərin idarə olunmasından 6 milyard 337,8 milyon manat gəlir əldə edib. Valyuta məzənnələrinin dəyişməsi ilə əlaqədar fondun büdcədənkənar gəlirləri 2 milyard 132,1 milyon manat təşkil edib.
- Bu dövrdə 2023-cü il büdcəsinin icrası çərçivəsində dövlət büdcəsinə transfert 11 milyard 737,6 milyon manat təşkil edib. “Ali təhsil sisteminin beynəlxalq rəqabətliliyinin artırılması üzrə 2019-2023-cü illər üçün Dövlət Proqramı”nın maliyyələşdirilməsinə 27,9 milyon manat ayrılıb.
- Bu dövrdə istiqrazlar və pul bazarı alətləri üzrə gəlirlilik 3,1%, səhmlər üzrə 4,3%, daşınmaz əmlak üzrə isə 0,3% təşkil edib.
- Hesabat dövründə ARDNF-nin ümumi investisiya portfeli 56 069,68 milyon ABŞ dolları təşkil edib. 2022-ci ildə investisiya portfeli 49,034 milyon dollar, investisiya gəliri isə 5,2% təşkil edib.
- Qeyd edək ki, ARDNF-nin ən yüksək investisiya gəliri 2019-cu ildə 5,3% olub.
Azərbaycanın qeyri-neft-qaz sektoruna xarici investisiyalar 40 dəfədən çox artıb
- Azərbaycanın qeyri-neft-qaz sektoruna birbaşa xarici investisiyaların həcmi 40,4 dəfə - 2003-cü ildəki 45 milyon ABŞ dollarından 2022-ci ildə 1 milyard 834 milyon ABŞ dollarına yüksəlib.
- 2023-cü ildə Azərbaycanda əsas kapitala investisiyalar 2003-cü illə müqayisədə 5,3 dəfə artaraq 20,3 milyard manat təşkil edib.
- 2004-cü ildən 2023-cü ilin sentyabr ayına kimi bütün mənbələrdən iqtisadiyyata investisiyaların həcmi 318,9 milyard ABŞ dolları təşkil edib ki, bunun da 197,8 milyard ABŞ dolları qeyri-neft-qaz sektorunun payına düşüb. 2022-ci ildə bütün mənbələrdən investisiyalar 2003-cü illə müqayisədə 4 dəfə artaraq 17,1 milyard ABŞ dolları təşkil edib.
- 2022-ci ildə bütün mənbələrdən qeyri-neft-qaz sektoruna cəlb olunmuş investisiyalar 10,6 milyard ABŞ dolları təşkil edib ki, bu da 2003-cü illə müqayisədə 9,5 dəfə çoxdur.